İlk olarak Japonya’da kullanılmaya başlanmış olan 5S; iş yerinde tertip, düzen, temizlik ve disiplini sağlamak için kullanılan basit ve kolay uygulana bilinen bir yöntemdir. Beş aşamadan oluşan, adını Japonca beş kelimenin baş harflerinden alan bir iş yeri organizasyonu yöntemidir.
5S iyileştirme araçlarının temelidir. Kısaca düzen, temizlik, disiplin olarak tanımlanabilir. Düzenli, temiz, disiplinli bir çalışma ortamı oluşturulmadan diğer iyileştirme araçları ve yönetim mekanizmaları hedeflenen şekilde çalışmaz. Fakat her birey bulunduğu ortamda yapılacak değişikliklere önce direnç gösterir. Bu gibi durumlarda öncelikle 5S’in çalışana yeni bir iş yükü değil günlük yönetimi ve çalışanın işini kolaylaştıran bir metot olduğu anlatılmalıdır.
“ İyi bir 5S uygulamasının olduğu bir üretim şirketinde, eksik sevkiyat, karmaşık stoklar, stok fazlası ürünler olmazken ofiste kullanılmayan malzemeler ayıklanır, belgeleri bulma süreleri kısalır, değerli alanlar korunur. Sonunda, ilk 4S’i korumak gurur meselesi haline gelir ve ne olursa olsun disiplin korunur.”
Ne İşe Yarar?
-
5S israf kaynakları ve kayıpların en kolay fark edilebileceği bir başlangıç noktası görevi görür.
-
Kaizen fırsatlarının fark edilmesine yardımcı olur.
-
Diğer iyileştirme araçlarının işini kolaylaştırır.
-
Çalışanları müşterek bir noktada buluşturur ve organizasyon içi iletişimi kuvvetlendirir.
-
Sorumluluk ve sahiplenme güdülerini artırır.
-
Bunun için tüm yönetim, üretim ve destek süreçlerinde kendini de yönetecek, (otonom) sistemler vasıtası ile birçok iyileşmeyi sistematik ve düzenli şekilde yapmalı; bu yolla israftan kaynaklı verimsizliklerini minimize etmelidir.